Жирен құтан (лат. Ardea purpurea) - ескекаяқты құстар отрядының құтандар тұқымдасына жататын құс.

Тұрақты жұп құрады. Қазақстанның оңтүстік және батысындағы аудандарда мекендейді. Кейде қошқыл түсті болып келеді, сондықтан қошқыл құтан деп те аталады. Қанатының ұзындығы 36 - 37 см, салмағы 1,25 кг-дай. Жирен құтан ұсақ балықтармен, бақалармен, кесірткелермен, сарыбас жыландармен, ұсақ жәндіктермен, кейде тышқан және егеуқұйрықпен қоректенеді. 

Жирен құтан - жыл құсы. Қазақстанға наурыз айында ұшып келіп, қазан айында жылы жаққа ұшып кетеді. Кейбір Жирен құтандар Қазақстанның оңтүстігінде қыстап та қалады. Жирен құтан Азия (көкқасқа) шегірткелерін жеп, ауыл шаруашылығына пайдасын да тигізеді.